Δημητριος Τουμπανης-Ενα αστερι στην Δυση της αριστερας

Γεννηθηκε σε μια εργατικη οικογενεια σε μια συνοικια της Νοτιας Αθηνας κατά τι διαρκεια του 2ου ΠΠ όταν η Αθηνα ηταν κατω από στρατιωτικο μπλοκο των Γερμανων με την αδερφη του. Οι Γερμανοι ειχαν παρει τον πατερα του Δημητρη και τον ειχαν στειλει σε στρατοπεδο συγκεντρωση. Μετα τον πολεμο μπορεσε να περπατησει πισω για να ζησει και τον εμφυλιο. Τα νεκρα πτωματα στις γειτονιες, τα μπλοκα της πεινας, η απουσια του πατερα του και ο μετεπειτα ερχομος του εκαναν μεγαλη εντυπωση στον νεαρο Δημητρη.

Σε νεαρη ηλικια ανακατευτηκε στην πολιτικη αφου εμαθε επαγγελμα (μηχανουργος που στα τελευταια χρονια της ζωης του εφτιαχνε μηχανηματα πιεσεις ελαιολαδου) και αυτή την περιοδο ειχε ανακατευτει με μια ομαδα που ειχε σχεσεις με τον Παμπλο. Διαβαζε ασταματητα στον ελευθερο του χρονο και συναντησε πολλους απ τους μηχανικους του Παμπλο που ειχαν παει να πολεμησουν για την απελευθερωση της Αλγεριας απ τον Γαλλικο ιμπεριαλισμο και γρηγορα εγινε πολιτικο ον ειδηκα με της ταραχες στη δεκαετια του 1960 όταν ο αγωνας για δημοκρατικα δικαιωματα εγινε το κυριο ζητημα για την Αριστερα μετα την ηττα του εμφυλιου. Στα Ιουλιανα ο Μητσος ηταν παντα παρον και ειχε γινει μελος της Εργατικης Πρωτοποριας που την ηγουταν παλιο στελεχος του Αρχειου ο Λουκας Καρλιαφτης. Ο Λουκας ειχε καπιους οικοδομους μαζι του και ο Μητσος ηταν απ το συνδικατο των μηχανηικων. Η δεκαετια του 1960 ηταν περιοδο όταν οι εργατες κοντραριστηκαν με τα αφεντικα περα και ξεχωρα της ηττας του εμφυλιου. Ο κυριος λογος ηταν ότι η Αριστερα δεν μπορεσε να μεταναστευση αφου δεν τους εδιναν διαβατηρια. Θυμαμαι όταν μου ειπε ότι μια φορα μπηκε σε ένα τρενο και ηθελε να δει τον κοσμο εκτως Ελλαδας και κατεληξε στην Ελβετια, και ειχε καποιες σκοτουρες να γυρισει, αλλα αυτό τον βοηθησε όταν ηταν να φυγει απ’τη Χουντα.

Σαν εκδωτης του περιοδικου της Εργατικης Πρωτοποριας θα ηταν υπευθηνος όταν εγινε η Χουντα το 1967. Εσπασε την Ελληνικη παραδοση και δεν περιμενε να τον πιασουν και να είναι κραοτυμενος σε αστυνομικο τμημα και την εκανε προς το εξωτερικο πηγαινοντας προς την Αγγλια. Διαμεσουν του Λουκα ειχε ερθει σε επαφη με την Διεθνη Επιτροπη της 4ης Διεθνης οτυ Χιλυ και στο Λονδινο ζητησε πολιτκικο ασυλο και επιασε και δουλεια σαν μηχανουργος εως το 1974 οπου και επεστρεψε μετα την πτωση της Χουντας.

Απ’το 1967-74 ο Μητσος εκδιδε την εφημεριδα η Ορα της Αλλαγης και εκει εκανε σοβαρες μελετες όπως για τον Ελληνικο Εμφυλιο αντικαταστωντας την γραμμη τους Λουκα ότι ειχαμε να κανουμε με αντιδραση και απ’τις δυο πλευρες δηλαδη των ανταρτων και τον δοσιλογων και ετσι ταυτιστικε με τον Χιλυ. Ο Χιλυ όμως αποδειχτηκε ότι δεν ηταν αυτό που πρεσβευε και πουλησε την ψυχη του στον διαβολο για να κρατηθει η οργανωση του υπαρκτη αφαιρωντας σχεδον όλα τα εργατικα στοιχεια (τους εργατες της αυτοκινητοβιομηχανιας Θορνετ στο Καουλι Οξφορδης) και ενσωματωσε σταρ του σινεμα και του θεατρου (οικογενεια Ρειντγκρειβ) και υιοθετησε την νεοσυστατη Αραβικη μπουρζουαζια να κρατησει την καθημερινη εφημεριδα ζωντανη με τον να βαφτιζει τον Αραφατ σαν τον ηγετη της Προλεταριακης Επαναστασης στην Μεση Ανατολη.

Μεγαλη κοντρα αρχισε με την οργανωση του Χιλυ για την φυση της Ελληνικης Χουντας και για ποσο θα εμενε στην εξουσια. Μετα τα γεγονοτα του Πολυτεχνειου τον Νοεμβριου του 1973, Δημητρης ειχε σωστα προβλεψει την πτωση της Χουντας όπως ειχε προβλεψη και την ανοδο της και μεσα στο χρονο ετοιμαστηκε για να παει πισω. Αγορασαν το πρωτο τυπογραφειο της Αριστερας και το εστησαν ακομα και πριν απ το ΚΚΕ. Ο Χιλυ δεν ηταν προφανως ευχαριστημενος οπου οι τοπικες οργανωσεις λειτουργουσαν ανεξεαρτητα απ’τις διαταγες του. Και σε τυπικη Χιλυκη μεθοδο οργανωσε μια εσωτερικη διασπαση/καθαιρεση του Μητσου απ’το ποστο του Γενικου Γραμματεα.

Εργαστηκε σαν μηχανουργος στο Φινσμπουρι Παρκ στο Βορειο Λονδινο στα τελη της δεκαετιας του 1960 και παντα ειχε ένα καλο λογο για τους Αγγλους εργαζομενους ειδηκα την οργανωση τους και την πιστη τους στα ωραρια και διακοπες. Τοτε υπηρχαν πολλες δουλειες και εφταναν και οι μισθοι για να ζησεις. Τοτε ο Χιλυ ειχε πολλους εργατες στην οργανωση και ο Μητσος ηταν με την ταξη του αλλα η καρδια του παντα χτυπουσε για την Ελλαδα. Ο Χιλυ ειχε ένα χαρακτηριστικο να πουλανε τα μελοι πρωι πρωι εφημεριδες και πολλοι συντροφοι καηκαν απ το καθεστως αυτό άλλο ο Μητσος παντα ειχε πλεονασμα από ενεργια και εκανε και ενα γιο οντως στην εξορια.

Τοσο ηταν η διαδωμενη ελπιδα εκεινη την περιοδο ότι η Χουντα θα επεφτε και θα εφερνε μεγαλλες αλλαγες που ο Δημητρης ονομασε την εφημεριδα του ‘Σοσιαλιστικη Αλλαγη’ και η λεξη Αλλαγη εγινε το κυριο συνθημα του αναδυομενου κινηματος του ΠΑΣΟΚ που βγηκε απ’τα Αριστερα το ΚΚΕ. Τοσο ηταν o σεβασμος του Μητσου που ο Ανδρεας Παπανδρεου ο ιδιος εστειλε τον κλοουν τον γιο του (που μας εφερε το ΔΝΤ) να μαθει λιγα πολιτικα. Ακολουθησε μερικες διαλεξεις και επειδη ηθελε να παρει μερος σε αφισοκολλησεις και δεν μπορουσε να τα κραταει όλα την ιδια στιγμη τον κουβα με την κολλα το πινελλο και τις αφισσες, και τα σκατωσε. Ετσι ηταν από μικρος και δεν αλλαξε τιποτα στις μερες μας.

Κατά τι διαρκεια της δεκαετιας του 1970 και 1980 σε οποιες απεργιες ειχε ασχοληθει ο Μητσος (Εσκιμο, ΟΤΕ κτλ.) μονο νικες γνωριζε παρα και εναντια την ηττοπαθεια του ΚΚΕ και ολες τις προσπαθειες τους να διαλυσουν τους αγωνες των εργατων. Εδώ να θυμηθουμε ότι αρχικα το ΚΚΕ ειπε ότι η καταληψη του Πολυτεχνιου ηταν δουλεια της αστυνομιας. Όταν το μαζικο κινημα ξεκινησε και εφερε την πτωση της Χουντας και οι παγκοσμιες δυναμεις οργανωσαν το Κυπριακο ο Μητσος κρατησε τη γραμμη ότι οι εργατες πρεπει να πανε στον πολεμο εάν του καλεσουν και παραλληλα ελεγε ότι το καθεστως δεν θα ηθελε ένα οπλισμενο λαο σε περιοδο που το κινημα ειχε παρει τα πανω του. Όταν ο πρωτος Αμερικανος διπλωματης σκοτωθηκε από μια οργανωση που την ονομασαν 17Νοεμβρη τον επιασε η αστυνομια και των ρωτησε τι γνωριζει για αυτή και τους ειπε ξεκαθαρα, κοιταξτε της μυστικες σας υπηρεσιες και τον αφησαν αμεσα ελευθερο.

Η Ελλαδα μπαινει στην ΕΟΚ τη δεκαετια του 1980 και ο Μητσος ακολουθαει τις παραδοσεις των θεσων της Αριστερας πριν την Χουντα κατά της ΕΟΚ και στιγματιζει την ψευτο αριστερα που συμμετεχει στις Ευρωεκλογες που δημιουργηθηκαν για την καταστροφη κάθε ψηγμας εθνικης κυριαρχιας.

Μετα το σχισμα με τον Σαββα Μιχαηλ στα μεσα της δεκαετιας του 1970 ο Μητσος στραφηκε προς το ΚΚΕ εσωτερικου αφου ειχαν αλλαξει απ’τον σκληρο πυρινικο σταλινισμο και αφηναν καποιες συζητησεις να γινονται κατω από ένα καθεστως οπου η επαναστατικη ανοδος με την πτωση της Χουντας εμπαινε προς τα πισω, αλλα ηταν ουσιαστηκα η συνεχιση της παλιας πολιτικης με την επιφαση της δημοκρατιας . Αφου ειχαν περασει από τοτε σχεδον τρεις δεκαετιες η ακρα αριστερα κυνηγωντας τα λεφτα μπηκε σχεδον εξ-ολοκληρου στον Συριζα και τον βοηθησαν στην εξουσια και το τελικο ξεπουλημα τον προσδοσκιων ενός λαου.

Με τι δασαπαση με τον Χιλυ ο Μητσος παρεμεινε σε επαφη με την οργανψση του Θορνετ και πηγαν σε ένα δυο Συνεδρια του αλλα η χρεοκοπια της Αγγλικης Αριστερας (που παντα ακολουθουσε την Αμερικανικη με λιγα χρονια καθυστερηση) καταντησαν να υποστηριζουν της πολιτκες του ατομου όταν αρχισαν να συναντιωνται σε μπυραριες με τραβεστι και να γραφουν φιλοσοφικα κεμενα περι της παγκοσμιας επαναστασεις των γκει.

Σε κάθε δυσκολη περιοδο ο Δημητρης επεστρεφε στους κλασσικους του Μαρξισμου Μαρξ Εγκελς, Λενιν Τροτσκι για να δει τι θεσεις επερναν στις κοντρες τις εποχης τους και εάν ειχαν θεσεις στα ζητηματα που ταλαντευαν την εποχη μας και παντα η τα μεταφραζε η τα κυκλοφορουσε εάν υπηρχαν ειδη στα Ελληνικα και ετσι πηρε και τα παρατσουκλια του ‘ομο’ ‘ξενο’ … φοβικου και παει λεγωντας.

Παρεμεινε και σε επικοινωνια με τον Ουλφορθ οποιος ηταν ο ηγετης του Αμερικανικου τμηματος του Χιλυ που πρωτοδιαγραφτηκε και μετεφρασε και δημοσιευσε το μεγαλο βιλβλιο του Ουλφορθ για την ‘Διαρθρωτικη Αφομιωση της Κουβας’ ένα ζητημα που ταλαντευε την οργανωση του Χιλυ που ελεγε ότι δεν εγινε ουδεμια ανατροπη στη Κουβα.

VN Gelis
Ιουλιος 2019



Ταξιδι στην Πολωνια

Όταν οι εξελιξεις στην Πολωνια και η κριση εκει εφτασε στα επιπεδα της συστημικης χρεοκοπιας του παλιου σταλινικου καθεστως, ο Μητσος οργανωσε ένα ταξιδι εκει οδηγωντας απ’την Ελλαδα μαζι με αλλους να δουνε τι παιζει για ένα ολοκληρο μηνα, πηγαινοντας σε πολλα μεροι, σε πολλα εργοστασια. Από αυτές τις πολυτιμες εμπειριες καταλαβε ότι τα προβληματα του σταλινισμου ηταν αυτά της δημοκρατιας. Τιποτα δεν κινουνταν απ τη βαση προς τα επανω και το συστημα ηταν δεμενο σε απολυταρχικο καθεστωες οπου το κυβερνων κομμα ειχε παντα δικιο και ποτε δεν εκανε λαθη και οποιος διαφωνουσε μαζι του τον οριζαν… αντεπαναστατη. Αυτό ηταν ένα πολυτιμο μαθημα αφου το ΚΚΕ υποστηριζε όλα τα μετρα των ΚΚ κατά των δικων τους λαων κατω απ το μανδυα ότι υποστηριζε τον ….σοσιαλισμο. Υπηρξε ειρονια της ιστοριας όταν μερικα χρονια μετα το 1989, το ΚΚΕ κυβερνησε με το ιστορικο κομμα της αρχουσας ταξης τη Νεα Δημοκρατια, και δημιουργησε μια ‘αριστερη’ φραξια και η νεολαια και μερικοι Βουλευτες όπως ο Κωστας Καππος (ο οποιος δημοσιευσε μια μπροσουρα πως ο Γιαρουζελσκι προστατευει τον ….σοσιαλισμο λεγοντας μας επισης πως δεν υπαρχει εσωτερικη δημοκρατια στο ΚΚΕ και κυβερνωντας με την ΝΔ δεν ηταν σωστο αλλα τα τανκς του Γιαρουζελσκι ηταν.

Όχι μονο ειχε δει ο Δημητρης τα γεγονοτα στην πρωην ΕΣΣΔ αλλα σωστα προειδοποιησε ότι η Περεστροικα του Γκορπατσωφ ηταν το τελος της σταλινικης περιοδου, αλλα πρωην συντροφοι όπως ο Σαββας Μιχαηλ (σαν πρακτορας του Χιλυ κλεβοντας το τυπογραφειο) εγλυφε τον Γκορμπατσοφ και ειχε τρελες αγαπες για τον Γιελτσιν σαν τον νέο Ιησου. Αυτό ηταν απλα το προπετασμα για την γενικη στροφη του ΚΚΕ και ολων των δορυφωρων του ΚΚΕ και την μονοκρατορια των ΗΠΑ και της Νεας Ταξης. Η Γιουγκοσλαβια λιγο τους αναχαιτησε την κατρακυλα.

Κατά τη διαρκεια της δεκαετιας του 1980 ο Μητσος δημοσιευε μια εφημεριδα την ‘Εργατικη Δραση’ και ενώ ηρθα από άλλη οργανωση του Λουκα Καρλιαφτη, ο Μητσος εκανε σοβαρες αναλυσεις για την φυση του Κρατους του Ισραηλ ονομαζοντας το Αμερικανικη βαση στη Μεση Ανατολη, και αυτό ηταν ένα απ τα σημεια χωρισμου. Σε σχεση με ολες τις άλλες ομαδες τη ακροαριστερας η Εεργατικη Δραση παντα ειχε πρωτοτυπους τιτλους και ποτε δεν ηταν στερεοτυπα λεγοντας τα ιδια και τα ιδια όπως την κλινικη νεκρα αριστερα. Για καμποσα χρονια ειχαν τυπογραφικες μπιζνες για να εκδιδουν την εφημεριδα με λιγοτερο κοστος και ειχαν πολλες συγκεντρωσεις και πωλησεις γυρω απ το σταθμο της Ομονιας (όταν φυσικα υπηρχαν ακομα ελληνες εκει). Τοτε ειχε και καποια επιρροη στο Συνδικατο Οικοδομων ο Μητσος κοντρα στην ηγεσια του ΚΚΕ.

Η Χρεοκοπια της Αλβανιας
Όταν επεσε το τοιχος του Βερολινου εγινε πασιγνωστο ότι δεν κραταγε κανεις τους πολιτες της να φευγουν προς τι Δυση και αυτό ακριβως εγινε. Εκατονταδες εφτασαν από Αλβανια και φαινοντουσαν κατατρεγμενοι και πεινασμενοι. Όπως ολοι οι αλλοι και ο Μητσος αναστατωθηκε και προσπαθησε να τους βοηθησει. Μετα από μερικα χρονια εγινε γνωστο διαμεσου τους Ελληνες οικοδομους οι οποιο εγιναν και μικροεργολαβοι ότι χρησιμοπιουσαν τους Αλβανους κατά των Ελληνων με χαμηλοτερα μεροκαματα. Και πολλοι Αλβανοι ηταν φανατικοι αντικομμουνιστες οι οποιοι πηγαν στη Δυση να βγαλουν γρηγορο χρημα και δεν τους ενδιαφερε καθολου η Ελλαδα η Ελλαδα γενικα και δεν τους ενδιεφερε καν οι κατακτησεις των εργατων. Το ΚΚΕ στρεφωντας τωρα πληρως προς ΗΠΑ βρηκε και τα αναλογα ατομα να δικαιολογησει αυτή την στροφη και να βγαλει και κανα φραγκο.

Σε αυτή την περιοδο ο Μητσος επεστρεψε στους κλασσικους του Μαρξισμου και ιδιαιτερα το κλασσικο εργο του Εγκελς για την Κατασταση της Εργατικης Ταξης της Αγγλιας με το ερχομο των Ιρλανδων και την επιρροη τους προς τους Αγγλους εργατες. Αυτό δημιουργησε παταγο στους αριστεριστες οι οποιοι υιοθετησαν τους Αλβανους σαν να ηταν το νέο εργαλειο με το οποιο θα γινοταν η επανασταση για τα δικαιωματα των εργατων όταν στην πραγματικοτητα ηταν εργαλειο για να καταστρεψουν τα δικαιωματα των ελληνων εργαζομενων. Τι βοηθησε στην κατανοηση τι θεση για τους Αλβανους ηταν ο ερχομος Κουρδων απ το Βορειο Ιρακ. Ηταν ολοι υπερ του ΝΑΤΟ και ηθελαν την Αμερικη να επεμβει στο Ιρακ.

Η Επιστροφη του Παμπλο
Στα τελευταια χρονια της ζωης του ο Παμπλο ξαναεπεστρεψε στον αγωνα δημιουργωντας μια Επιτροπη να Υπερασπισουμε το Ιρακ κοντρα στις Αμερικανικες κυρωσεις και ανακατευτηκε υποστηριζωντας τους Σερβους απ την Αμερικανο-Γερμανικη ΝΑΤΟικη διαλυση της Γιουγκοσλαβιας, που και στα δυο ανακατευτηκε και ο Μητσς. Τον Παμπλο τον εκραζαν οι πρωην συντροφοι του Μαντελ, Χιλυ, Λαμπερ και Καννον επειδη εννουσε αυτά που ελεγε και βοηθησε στην αμεση ηττα του Γαλλικου ιμπεριαλισμου στην Αλγερια όπως κανεις άλλος και δεν ηθελαν την υπαρξη τους να προβληματιστει με ζητηματα όπως παρανομα τυπογραφεια, παρανομα εργοστασια κατασκευης πολεμοφοδιων, μεταφορα πλαστου νομισματος και διαβατηριων να κρατηθει ζωντανη η Αλγερινη αντισταση. Ετσι όταν ο Παμπλο εχασε την Γαλλικη υπηκοοτητα και τον εβαλαν σε Ηολλανδεζικη φυλακη, αυτό ηταν περα του πολιτικου τους οριζοντα όπως μου ειχε υπενθημηση ο Μητσος. Πολλα χρονια μετα όταν βγηκε ένα βιβλιο με ιστορικα ντοκουμεντα για την Αλγερινη Επανασταση από Αγγλους ιστορικους βγηκε στην επιφανεια η ιστορια για ένα Βρετανο Βουλευτη ο οποιος εσωσε την ζωη του Παμπλο βοηθωντας τον να μην τον απελασουν προς την Ελλαδα οπου θα μπορουσε να ειχε μπηκε φυλακη.

Συνδεσμος για τον Παντελη Πουλιοπουλο
Στη δεκαετια του 1990 μερικες αριστεριστικες οργανωσεις εφτιαξαν τον συνδεσμο του Παντελη Πουλιοπουλο (Πρωτο Γραμματεα του ΚΚΕ). Ο Μητσος πηρε ενεργο μερος σε αυτό, στον ανθρωπο που δολοφονησαν οι Κατοχικες Δυναμεις κατά την διαρκεια του 2ουΠΠ. Ενώ εκανε μελετες ο Συνδεσμος και ασχοληθηκε με ιστορικα ντοκουμεντα για την ζωη του Παντελη Πουλιοπουλο επισης ασχοληθηκε με τον πολεμο του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβιας. Εκει δημιουργηθηκαν δυο τασεις μια υπερ του ΝΑΤΟ, αντι-Σερβικη, υπερ της Αλβανιας και μια άλλη υπερ της Γιουγκοσλαβιας, υπερ των Σερβων. Δεν μπορουσαν να συνηπαρξουν αυτές οι δυο τασεις απ’τη στιγμη που η μια υπεγραψε δηλωση υπερ των Ηνωμενων Εθνων και υπερ του ΝΑΤΟ υποστηριζοντας την επιβολη ξενων στρατευματων να ερχονται στην πρωην Γιουγκοσλαβια. Αυτό ηταν πρωτια για τις οργανωσεις της ακρας αριστερας στην Ελλαδα και εβαλε τις βασεις για την μετεπειτα πληρες υποστηριξη τους στην μαζικη μεταναστευση και ότι ηταν Ελληνικο.

Εισαγωμενη Μεταναστευση
Ανησυχος παντα για την ανοδο της παρανομης εργατικης μεταναστευσης και την προτεραιοτητα τους σε πολλους κλαδους της οικονομιας που τωρα ουσιαστηκα ηταν χωρις συνδικαλισμο, ο Δημητρης εγραψε ισως το πιο σπουδαιο κειμενο ολης του της ζωης και δημιουργωντας ένα συζητηικο φορουμ με τον τιτλο η Πατριωτικη Αριστερα. Μια δεκαετια παντα πριν απ ολλους που φανηκε στις προσφατες εκλογες (ιουλιου 2019) οπου ηταν πολύ αρωστος να τις παρακολουθησει, ότι πολλες οργανωσεις και κομματα προπαγανδιζαν μια ‘πατριωτικη’ γραμμη ενώ παρεμειναν ουσιαστηκα παγκοσμιοποιητες.

Το πολιτικο κεφαλιο θα είναι αυτό που θα μεινει στην ιστορια στην Επιτροπη Κατοικων στον Αγιο Παντελεημονα, αυτό που εφερε στο πανελληνιο τα ζητηματα σε εθνικο επιπεδο του λαθροεποικισμου και εφερε στο προσκυνιο τα δυο ‘ακρα’ Συριζα και Χρυση Αυγη, και τα δυο κομματα που ηταν εντελως ανυπαρκτα την δεκαετια του 2000.

Οι Πολιτες του Αγ Παντελεημονα προβληματιστηκαν ότι η πλατεια τους ειχε καταληφθει από ναρκομανεις, αλκοολικους και παιδεραστες και ότι ξενες εθνοτητες κυριαρχουσαν. Ηθελαν να γυρισει όπως ηταν παλια όπως όταν τα μικρα παιδια επαιζαν στις πλατειες χωρις να τους ενοχλουν, να τους κλεβουν η να τα βιαζουν. Γυναικες ηταν αυτές που βγηκαν μπροστα αφου αυτές επαθαν τα πανδεινα απ τον εισαγωμενο πολυπολιτισμο και για πανω από τρια χρονια υπηρξαν διαδηλωσεις, αστυνομικες επιθεσεις και η παρουσια της ελληνικης εκδοχης του αντιφα απ τη μια και τους ρετρο φασιστες απ’την άλλη. Είναι η ειρονια της ιστοριας ότι το ΚΚΕ χρειαζοταν την ιδια την ΧΑ να ξεπουλησει την απεργια των Χαλυβδουργων αλλα καταδικαζε οποιονδηποτε ειχε ουδεμια σχεση με την … ΧΑ

VN Gelis
Αυγουστος 2019